Szkolenia i konsulting dla administracji publicznej
Wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego
Szkolenia oraz działalność konsultingową na rzecz jednostek samorządu terytorialnego prowadziłem głównie we współpracy Agencją Rozwoju Komunalnego (ARK) w Warszawie. W tym samym czasie uczestniczyłem w sprawach publicznych swojej samorządowej wspólnoty, pełniąc obowiązki radnego miejskiego i powiatowego. Przystępując do współpracy z ARK, miałem już za sobą praktyczne doświadczenia związane z tworzeniem miejskich struktur samorządowych oraz organizowaniem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi.
ARK odegrała znaczącą rolę w tworzeniu oraz dostarczaniu nowo-powstałym gminom profesjonalnej wiedzy z zakresu zarządzania. Dzięki zagranicznemu wsparciu, specjaliści ARK przenosili w realia samorządu terytorialnego najlepsze praktyki, zapożyczone z krajów posiadających dojrzałe struktury lokalnej władzy i administracji. Samorząd terytorialny oraz rynkowe mechanizmy działania gospodarki były w postkomunistycznej Polsce nowością. Wypracowane rozwiązania metodyczne wdrażane były w codziennej praktyce konsultingowej specjalistów ARK, a także popularyzowane na krajowych i zagranicznych konferencjach (InvestCity, EuroCity, Kongres Ściany Wschodniej, Program Partnerstwa dla Samorządu Terytorialnego, International Citi/County Management Association i wielu innych).
Planowanie i programowanie lokalnego rozwoju w świetle reformy ustrojowej
Spis treści tej broszury odzwierciedla program obszernego szkolenia, wielokrotnie prezentowanego polskim gminom, a także na krajowych i zagranicznych targach i konferencjach. Program szkolenia miał wybitnie praktyczny charakter. Adresowany był do radnych gmin oraz najwyższej kadry zarządzającej w jednostkach samorządu terytorialnego. Prezentował zestaw wzajemnie powiązanych ze sobą narzędzi z zakresu zarządzania strategicznego, od analiz stanu gminy zaczynając, a na realizowaniu publicznych inwestycji kończąc.
Szkolenia były jednym z elementów usług konsultingowych, świadczonych przez ARK na rzecz gmin. Ich celem było wprowadzenie radnych i kierowników gminnych jednostek w problematykę profesjonalnego zarządzania, w kontekście zachodzących przemian ustrojowych oraz potrzeby stymulowania harmonijnego lokalnego rozwoju.
TQM w gminie, czyli zarządzanie jakością w administracji publicznej
Szkolenia z zakresu TQM miały na celu wprowadzenie przedstawicieli gminnych jednostek organizacyjnych w problematykę jakości zarządzania i pracy, mającą bezpośrednie przełożenie na sprawność i koszty świadczenia usług publicznych. Mieszkańcy gminy oczekują wysokiej jakości świadczeń w jak najniższych cenach. Ceny usług uzależnione są natomiast od wielu składników kosztowych, które w mniejszym lub większym stopniu kontrolowane są przez samorządową administrację i komunalne służby. Jednym z elementów kosztowych, w pełni zależnych od władz gminy, jest sprawność funkcjonowania publicznych służb.
Wprowadzanie w życie zasad i technik TQM (Total Quality Management) powinno być stałym zadaniem w codziennej samorządowej praktyce. Kompetencje z tego zakresu powinny być systematycznie rozpowszechniane na wszystkich poziomach zarządzania oraz we wszystkich obszarach działalności gminy, ponieważ jakość usług publicznych jest sumą jakości pracy na każdym, indywidualnym stanowisku pracy.
Prywatno-publiczne partnerstwo w sektorze usług komunalnych
Osiąganie poprawy jakości życia lokalnych samorządowych wspólnot uzależnione jest w znacznym stopniu od stanu oraz sprawności zarządzania systemami komunalnej infrastruktury technicznej. Jej funkcjonowanie wpływa bezpośrednio na zakres oraz jakość zaspokajania podstawowych potrzeb mieszkańców, a także określa możliwości rozwijania przedsiębiorczości gospodarczej w gminie. Konieczność restrukturyzowania gospodarki komunalnej była jednym z głównych wyzwań dla nowej samorządowej administracji na drodze do osiągania wyższego standardu życia samorządowych wspólnot, porównywalnego z krajami Unii Europejskiej.
Prezentowany obok artykuł sygnalizuje problematykę prywatyzowania usług komunalnych, koncentrując się na przedstawieniu istoty oraz kilku wariantów najczęściej spotykanych form prywatno-publicznego partnerstwa. Szkolenia z tego zakresu miały na celu wprowadzenie polskich samorządowców w podstawowe zagadnienia organizacyjne, gospodarcze i prawne, związane z powierzaniem zadań publicznych podmiotom prywatnym.
Systemy informacji i komunikacji elektronicznej na obszarze miasta stołecznego Warszawy
Prezentowany dokument jest opracowaniem roboczym, które służyło jako materiał źródłowy do przygotowania raportu o stanie miasta stołecznego Warszawy, w jego części dotyczącej stanu oraz perspektyw rozwoju systemów informacji i komunikacji elektronicznej. Jego treść koncentruje się na problematyce rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz elektronicznej administracji. Opracowanie nie wyczerpuje tematu, ale sygnalizujące najważniejsze obszary problemowe. Zagadnienia szczegółowe zostały przedstawione na tle zagadnień porównawczych oraz w świetle dokumentów programowych Unii Europejskiej i ich polskich odpowiedników. Ważną częścią raportu są tezy dotyczące pozytywnych i negatywnych zjawisk zachodzących w opisywanej dziedzinie, a także rekomendacje dotyczące kierunków dalszych strategicznych działań. Znacznie więcej miejsca poświęcono warstwie usługowej niż technicznej, ponieważ prezentacja usług elektronicznych ma większe znaczenie w procesie planowania strategicznego, niż specjalistyczne opisy parametrów technicznych technologii komunikacyjnych. Technologia jest tylko środkiem do celu, a nie celem samym w sobie.
Zasada subsydiarności określająca kryteria wertykalnego podziału struktur władzy stanowi, że nigdy nie należy powierzać jednostce wyższej tego, co może równie dobrze realizować jednostka niższa. Odpowiedzialność za sprawy publiczne powinny ponosić przede wszystkim te organy władzy,
które znajdują się najbliżej obywateli.
Europejska Karta Samorządu Terytorialnego
Zakres działalności Agencji Rozwoju Komunalnego w Warszawie
Agencja Rozwoju Komunalnego ARK była fundacją Skarbu Państwa, utworzoną przez Ministra Finansów w marcu 1995 roku. Jej działalność służyła wspieraniu polskich gmin w tworzeniu sprawnie zarządzanych samorządowych struktur, a w szczególności – w profesjonalnym i odpowiedzialnym zarządzaniu publicznymi finansami. Do zadań ARK należało prowadzenie działań mających na celu wypracowanie i rozpowszechnienie systemowych rozwiązań, pozwalających na podejmowanie racjonalnych decyzji oraz sprawne zarządzanie komunalnym mieniem.
Dzięki współpracy z ekspertami z zakresu zarządzania strategicznego, zarządzania finansami, gospodarki komunalnej, a także czerpiąc z doświadczeń zagranicznych środowisk samorządowych, ARK opracowała unikalny system zarządzania gminą, który z powodzeniem został zastosowany w wielu miastach. Centrum tego systemu były narzędzia i rozwiązania metodyczne z zakresu strategicznego planowanie lokalnego rozwoju; analiz stanu oraz prognozowania publicznych finansów; budżetowania zadaniowego i wieloletniego planowania inwestycji.
Beneficjenci programów prowadzonych przez Agencję Rozwoju Komunalnego
W programach prowadzonych przez ARK uczestniczyły między innymi następujące gminy: Biała Podlaska, Białystok, Biskupiec, Bisztynek, Bochnia, Ciechanów, Cisna, Dąbrowa Górnicza, Głuchołazy, Gołdap, Gorzów Wielkopolski, Kalwaria Zebrzydowska, Kamieńsk, Kętrzyn, Kielce, Kosów Łącki, Kraków, Krupski Młyn, Kutno, Legionowo, Legnica, Limanowa, Lipnica Wielka, Lisewo, Lubartów, Łasin, Łódź, Michałowice, Mierzęcice, Olsztynek, Orneta, Ostrów Wielkopolski, Pobiedziska, Raciąż, Reda, Reszel, Rzepin, Sępólno Krajeńskie, Siedlce, Solec Zdrój, Sosnowiec, Szczecin, Sulejówek, Śrem, Świdnica, Teresin, Tuchola, Wałbrzych, Wiązowna, Wieliszew, Woźniki, Wrocław, Zawoja, Zgierz, Zielona Góra i Ziębice.